زبان‌های برنامه نویسی زیادی وجود دارند که برخی در انجام امور مختلفی، دوش به دوش هم رقابت می‌کنند. شاید بتوان پایتون و PHP را دو رقیب قدرتمند در زمینه توسعه Back End دانست که هر دو نیز طرفداران خود را دارند. اما هرکدام در چه زمینه‌ای بهتر است؟ آینده به کدام نیاز بیشتری هست PHP یا پایتون؟ در این مقاله از سری مقالات آموزش php و همچنین آموزش پایتون به این مطلب خواهیم پرداخت. 

معرفی و تاریخچه مختصری از پایتون

پایتون یک زبان برنامه نویسی شی گرا و ماژولار است که کاربردهای متنوعی در زمینه‌های مختلف و پرطرفدار برنامه نویسی دارد. این زبان سطح بالا در بسیاری از سرویس‌های مطرح و پراستفاده دنیا مورد استفاده قرار گرفته که شاید شاخص‌ترین آنها را بتوان برخی از محصولات شرکت گوگل دانست. از آنجایی که عمده کاربرد زبان برنامه نویسی PHP (که در ادامه معرفی می‌شود) در توسعه وب و خصوصا سمت سرور است، بهتر است بدانید که فریمورک پرکاربرد و قدرتمند Django پایتون نیز در این زمینه بسیار عالی عمل می‌کند. به طوری که در توسعه و بروزرسانی‌های Youtube از این فریمورک و زبان برنامه نویسی پایتون استفاده شده است.

آموزش پیشنهادی

دوره مسترکدر پایتون🧑‍💻 45 ساعت آموزش پایتون جامع در کاربردی ترین دوره ی فارسی

• استفاده قدرت پایتون برای حل مسائل
• سینتکس کامل پایتون
• شی گرایی در پایتون و مفاهیم پیشرفته جدید مثل Composition، Delegation
• ایجاد بازی با پایتون Tic Tac Toe و Blackjack
• ماژول مجموعه‌ها، کار با تصاویر

مشاهده دوره

پایتون به عنوان یکی از سریعترین زبان‌های برنامه نویسی شناخته می‌شود. این سرعت، به دلیل تعداد کمتر خطوط کدنویسی شده نسبت به دیگر زبان‌های برنامه نویسی است. همچنین این سینتکس این زبان بسیار به زبان انگلیسی نزدیک است و همین مورد، موجب علاقمند شدن افراد مبتدی به این زبان شده است.

تاریخچه پایتون به دهه 1980 میلادی بازمی‌گردد. خالق این زبان یعنی گویدو ون روسوم پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه، به گروه توسعه دهندگان زبان برنامه نویسی ABC ملحق شد. در 5 سال فعالیت این گروه، هیچ موفقیت خاصی کسب نمی‌شود و ABC منحل می‌شود. پس از آن، ون روسوم به CWI می‌پوندد تا در پروژه آمیب (Amoeba) با دیگر توسعه دهندگان همکاری کند. اما مدتی بعد که مدیر پروژه از سمت خود استعفا داده و به استادی دانشگاه می‌پردازد، ون روسوم نیز از این پروژه کنار می‌کشد و به تیم مالتی مدیا CWI می‌پیوندد. پایتون به نوعی ثمره تلاش و دانش چندین ساله این فرد در CWI است که طبق گفته خود او، از زبان برنامه نویسی ABC برای پیاده سازی آن الهام گرفته است.

معرفی و تاریخچه مختصر PHP

زبان برنامه نویسی PHP یک زبان برنامه نویسی اسکریپتی و سطح بالا است که کاربرد زیادی در توسعه سمت سرور (back End) دارد. پی‌اچ‌پی به نوعی مخفف عبارت Hypertext Preprocessor است که در ترجمه فارسی، به معنای پیش پردازشگر ابرمتن است. این زبان در توسعه سایت‌های پویا و وب‌اپلیکیشن‌ها مورد استفاده گسترده قرار می‌گیرد. جالب است بدانید شبکه اجتماعی فیسبوک با استفاده از زبان برنامه نویسی PHP توسعه پیدا کرده است. همچنین بزرگترین سیستم مدیریت محتوای فعلی دنیا، یعنی وردپرس نیز مبتنی بر PHP است و برای هرگونه توسعه در این سیستم، باید از این زبان استفاده شود.

آموزش پیشنهادی

دوره آموزش PHP رایگان از نصب سرور تا خروجی گرفتن

• آشنایی با زبان برنامه نویسی php
• سینتکس ها و کامنت ها در php
• انواع دیتا تایپ ها , فانکشن ها
• ساختار های شرطی , اپراتورها

مشاهده دوره

اصلی‌ترین رقیب زبان برنامه نویسی PHP را می‌توان ASP.NET مایکروسافت دانست. پی‌اچ‌پی در مقایسه با ASP برتری‌هایی مثل رایگان بودن، تعداد بیشتر توسعه دهندگان و همچنین کارایی بیشتر دارد.

اولین نسخه از PHP در سال 1995 توسط فردی به نام راسموس لردورف توسعه پیدا کرد. در آن زمان، این زبان نوعی نسخه بهبود پیدا کرده از زبان پرل (Perl) بود. دومین نسخه از این زبان نیز در سال 1997 به صورت بازنویسی شده توسط دو برنامه نویس به نام‌های زئِو سووارسکی و اندی گاتمَنز توسعه و منتشر شد. نسخه سوم این زبان نیز در سال 1998 معرفی شد. نسخه‌های 4 و 5 نیز به ترتیب در سال‌های 2000 و 2004 معرفی شدند. نسخه پنجم این زبان قابلیت برنامه نویسی شیء‌گرا و همچنین پشتیبانی از زبان XML را برای PHP به ارمغان آورد.

مقاله پیشنهادی: php یا asp.net ؟ بررسی بر اساس 6 معیار اساسی 

در ادامه قصد بررسی و مقایسه PHP و Python را داریم و به شما کمک می‌کنیم که بتوانید در انتخاب خود بین پی اچ پی یا پایتون ، بهترین گزینه را با توجه به کاربری و علاقه خود انتخاب کنید.

دلایل محبوبیت پایتون

پایتون امروزه به عنوان یک زبان برنامه نویسی پراستفاده در سرتاسر جهان شناخته می‌شود و در موسسات آموزشی نیز به عنوان اولین زبان برنامه نویسی به مبتدیان تدریس می‌شود. در ادامه مقایسه PHP یا پایتون، یک لیست کوتاه از مهمترین دلایلی که باعث محبوبیت پایتون شده را در تصویر زیر آماده کرده‌ایم.

علاوه بر این موارد، بهتر است بازارکار فوق العاده و رو به رشد این زبان را هم در نظر بگیرید. نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای مختلف و توسعه یافته نیز تقاضا برای استخدام برنامه نویس پایتون رو به افزایش است و حقوق و مزایای بالایی نیز برای این افراد در نظر گرفته شده است.

دلایل محبوبیت PHP

زبان برنامه نویسی PHP در کنار جاوااسکریپت، به انتخاب اول بسیاری از شرکت‌ها برای توسعه سمت سرور سایت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این زبان تا حدود مقدماتی در رشته‌هایی نظیر رشته شبکه و نرم افزار رایانه (در مقطع دبیرستان) نیز تدریس می‌شود. در تصویر زیر سعی شده تا مهمترین دلایلی که باعث افزایش محبوبیت PHP در جهان شده را شرح دهیم.

اینها مواردی هستند که باعث محبوبیت PHP و افزایش استقبال از آن شده است. البته که موارد دیگری نیز برای قرارگیری در این لیست وجود دارند؛ اما برای اینکه این مطلب به مقایسه و تقابل PHP یا Python اختصاص دارد، از آنها صرف‌نظر کردیم.

چرا پایتون را انتخاب کنیم؟

در ادامه مهمترین دلایلی که باعث می‌شود بین PHP یا Python، زبان برنامه نویسی پایتون را انتخاب کنید را آورده‌ایم.

•         به دلیل سادگی و نزدیک بودن سینتکس پایتون و سادگی کدها، دیباگ و نگهداری از کدهای پایتون آسانتر است.
•         پایتون یک زبان برنامه نویسی پرتابل است و امکان اجرای آن روی سیستم عامل‌های مختلف وجود دارد.
•         کتابخانه‌های زیادی برای پایتون ساخته شده که روند توسعه را بهبود می‌بخشد.
•         زبان پایتون از واسط رابط کاربری (GUI) پشتیبانی می‌کند.
•         در توسعه وب، فریمورک‌های قدرتمندی مثل جنگو، Tkmter و WXPython در پایتون وجود دارند.
•         پوسته تعاملی پایتون کمک می‌کند که قبل از پیاده سازی کدها، امکان تست آنها وجود دارد.

چرا PHP را انتخاب کنیم؟

دلایل زیادی وجود دارد که بخواهید PHP را به پایتون ترجیح دهیم. برخی از این موارد عبارتند از:

•         پشتیبانی و سازگاری بالا با وب‌سرورهای مختلف و پراستفاده مثل Apache، IIS و یا انجین ایکس
•         امکان اجرا در سیستم عامل‌های ویندوز، یونیکس، انواع توزیع‌های لینوکس، مک و بسیاری دیگر از سیستم عامل‌های دسکتاپ
•         یادگیری آساتر نسبت به ASP.NET
•         رایگان و متن باز است.
•         کاربرد بالا در توسعه وب خصوصا توسعه سمت سرور سایت
•         زبان برنامه نویسی اصلی و توسعه وردپرس و جوملا؛ توسعه ابزار و افزونه در این دو CMS

بررسی تفاوت‌ها و مقایسه پایتون و PHP

می‌رسیم به مهمترین و اصلی‌ترین بخش از مطلب پایتون یا PHP!

در ادامه، قرار است به بررسی تفاوت‌های میان این دو زبان برنامه نویسی بپردازیم و آنها را در بخش‌های مختلف مثل محبوبیت، فریمورک‌ها، ساختار و همچنین درآمد برنامه نویسان هر کدام مقایسه کنیم. بنابراین بهتر است تا انتهای این مطلب را به دقت مطالعه کنید تا بتوانید بین پی‌اچ‌پی یا پایتون، یکی را برای یادگیری انتخاب کنید. همچنین در این راه مطالعه مقاله مربوط به مقایسه بین php و پایتون در وبسایت kinsta را پیشنهاد میکنیم.

PHP یا پایتون: سهولت در یادگیری

سهولت در یادگیری یک زبان برنامه نویسی اهمیت بالایی دارد. در این بخش پایتون برگ برنده را با سینتکس ساده خود دارد. اگر تا به حال کدهای پایتون را از نزدیک دیده باشید، متوجه شباهت بالای آن به زبان انگلیسی شده‌اید. از طرف دیگر، php به عنوان یک زبان برنامه نویسی قدیمی و پرکاربرد، در بین برنامه نویسان به خوبی جا افتاده است. همین جا افتادگی باعث می‌شود در پروژه‌های مختلف، از PHP استقبال و استفاده بیشتری شود.

Php یا پایتون: پشتیبانی و انجمن

از نظر پشتیبانی و انجمن‌های برنامه نویسی این دو زبان، PHP تا حد زیادی دست بالاتر را دارد. انجمن این زبان سال‌ها است که به صورت فعال، به راهنمایی و گسترش دانش برنامه نویسان کمک می‌کند. از طرف دیگر، پایتون انجمن سرحال و پرعضوی داارد که در سال‌های اخیر، فعالیت زیادی در اینترنت انجام داده‌اند؛ اما همانطور که گفته شد، در این زمینه PHP بهتر عمل می‌کند.

PHP یا پایتون: هزینه استفاده

در این بخش، هر دو زبان یکی هستند و تفاوتی با یکدیگر ندارند. فرقی نمی‌کند که یک شرکت بخواهد از PHP یا Python استفاده کند؛ در هر صورت نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای برای استفاده از آنها نیست. هم پی‌اچ‌پی و هم پایتون، از جمله زبان‌های برنامه نویسی رایگان و متن باز هستند که برای استفاده از آنها یا حتی فریمورک‌ها و کتابخانه‌هایشان، نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای نیست.

PHP یا پایتون: سرعت کدنویسی

در بحث سرعت، همیشه حرف‌های زیادی زده شده و یحث‌های زیادی نیز پیرامون آن شکل گرفته است. اصولا سرعت اجرای کدهای زبان‌های سطح بالا یکی است و منظور از سرعت، سرعت توسعه است. پایتون به دلیل حجم کمتر کدنویسی مورد نیاز دست برتر را در این زمینه نیز دارد. در واقع در صورتی که دو برنامه یکسان را با پایتون و PHP توسعه دهیم، حجم کدهای پایتون به مقدار قابل توجهی کمتر خواهد بود.

PHP یا پایتون: فریمورک‌ها

اگر بخواهیم تعداد فریمورک‌های PHP یا Python را ملاک قرار دهیم، در این بخش PHP می‌تواند برنده باشد. در مقایسه با پایتون، این زبان از تعداد بیشتری فریمورک بهرمند است که شاید مشهورترین آنها، لاراول باشد. در طرف دیگر، پایتون نیز فریمورک‌های مشهوری مثل جنگو، فلسک یا کیوی را دارد که در بخش‌های مختلف کاربرد دارند.

PHP یا پایتون: تعداد کتابخانه‌ها

کتابخانه‌هایی که برای پایتون ساخته شده تعداد بسیار بیشتری نسبت به کتابخانه‌های PHP دارند. این مورد به برتری کامل پایتون در این بخش منجر شده است. در پایتون کتابخانه‌ها در حوزه‌های زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرند که از جمله آنها می‌توان به بازی سازی، هوش مصنوعی، ماشین لرنینگ و موارد زیادی دیگری اشاره کرد. در طرف دیگر، PHP یک مخزن به نام Packagist دارد که برنامه نویسان می‌توانند با توجه به نیاز خود، پکیج‌های مختلف را به پروژه‌شان اضافه کنند. اما به صورت کلی، در این بخش پایتون برنده است.

PHP یا پایتون: خطایابی یا دیباگ کردن

باگ‌ها و مشکلات موجود در کدها، همیشه وجود داشته‌اند و بخش جداناشدنی از برنامه نویسی هستند. در واقع می‌توان آنها را به غلط‌های املایی در نوشتن تشبیه کرد. در پایتون، عمل دیباگ کردن کدها با استفاده از PDB یا Python Debuger انجام می‌شود که عملکرد مناسبی نیز دارد. این کار در PHP یا استفاده از XDebug انجام می‌شود که علمکرد مناسبی در حد دیباگر پایتون دارد.

PHP یا پایتون: اتصال پذیری به پایگاه داده

در بحث اتصال به پایگاه‌های داده، مسلما PHP دست بالاتر را دارد. این زبان برنامه نویی با بیش از 20 نوع پایگاه داده سازگاری دارد و از آنها پشتیبانی می‌کند. همین موضوع این زبان را به انتخاب اول برای توسعه سمت سرور تبدیل می‌کند. در طرف دیگر، پایتون از دیتابیس‌های کمتری پشتیبانی می‌کند و در این زمینه به اندازه PHP موفق نیست.

PHP یا پایتون: خوانایی کدها

در بحث خوانایی کدهای نوشته شده با دو زبان Python و PHP نیز پایتون برتری دارد. کدهای نوشته شده به این زبان همچون زبان انگلیسی هستند و به سادگی توسط افراد مبتدی نیز قابل فهم هستند. به عنوان مثال دستور Print برای نوشتن یک خروجی به کار می‌رود. در طرف دیگر، PHP از یک رویکرد کلاسیک استفاده می‌کند که شبیه به زبان‌های برنامه نویسی قدیمی‌تر است.

PHP یا پایتون: نوع زبان

هم PHP و هم پایتون، در دسته زبان‌های اسکریپتی قرار می‌گیرند. همچنین هردوی آنها از شیءگرایی پشتیبانی می‌کنند. در سوی دیگر، پایتون به عنوان یک زبان عمومی و همه منظوره شناخته می‌شود؛ در صورتی که PHP یکی از زبان‌های پراستفاده در توسعه وب است.

PHP یا پایتون: ساختار

گدهای پایتون ساختار منسجم و واضحی دارند. به عنوان مثال، دستور Print یک خروجی را تایپ می‌کند. PHP اما دارای کتابخانه‌هایی است که روش‌های نام گذاری متنوعی برای متغیرها دارند و ساختار آن به اندازه پایتون، واضح نیست. در این بخش نیز پایتون برنده است.

PHP یا پایتون: کاربرد در شرکت‌های بزرگ

اصولا شرکت‌های زیادی از این دو زبان برنامه نویسی استفاده کرده‌اند؛ اما برخی از آنها به صورت رسمی اعلام کرده‌اند که پروژه‌های بزرگ خود را با پایتون یا PHP توسعه می‌دهند. پایتون به عنوان زبان پراستفاده در شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگی مثل پینترست، گوگل، اوبر و حتی شرکت موزیلا (صاحب مرورگر فایرفاکس) شناخته می‌شود. البته که زبان برنامه نویسی PHP نیز توسط کمپانی‌های بزرگی مورد استفاده قرار می‌گیرد که Appcelerator و Viber را می‌توان دو مورد از بزرگترین آنها دانست. البته که شرکت‌های زیادی نیز در دنیا از وردپرس استفاده می‌کنند که تماما بر پایه PHP است.  

PHP یا پایتون: تعداد ستاره‌ها و فورک‌های هر زبان در گیتهاب

ستاره‌ها در گیتهاب نشان دهنده این است که کاربران علاقه به مخزن کدهای شما نشان می‌دهند. پایتون در حدود 45000 ستاره درون این پلتفرم کسب کرده است که در مقابل حدود 34000 ستاره کسب شده توسط PHP، به مقدار قابل توجهی بیشتر است.

فورک در گیتهاب به این معنی است که شخصی برای استفاده از کدهای مخزن شما، یک کپی از پروژه شما را در سیستم خود دریافت می‌کند. پس از انجام تغییرات و یا اضافه کردن قابلیت‌های جدید به پروژه شما، می‌تواند به شما اطلاع دهد که یک فورک از پروژه شما ایجاد کرده که در صورت نیاز، می‌توانید آن را با پروژه اصلی ادغام کنید. در گیتهاب بیش از 23000 فورک برای پایتون و در حدود 10000 فورک برای PHP وجود دارد.

PHP یا پایتون: قابلیت‌های کلیدی

شاید بتوان کلیدی‌ترین قابلیت پایتون را توسعه سریع و همچنین کدهای قابل فهم و نزدیک به زبان محاوره‌ای دانست. در PHP نیز متن باز بودن و توسعه و بهبود مداوم این زبان، به عنوان مهمترین قابلیت‌های کلیدی آن شناخته می‌شود.

PHP یا پایتون: مقایسه حقوق توسعه دهندگان

بگذارید این بخش را به سرعت شرح دهیم.

یک توسعه دهنده پایتون در ایالات متحده سالیانه تا 97000 دلار حقوق دریافت می‌کند. همچنین یک توسعه دهنده حرفه‌ای PHP نیز تا 8000 دلار در سال درآمد دارد. البته بسته به گرایش و تخصص، این مقادیر تا 13000 دلار در سال نیز قابل افزایش است.

سخن پایانی

هم زبان برنامه نویسی PHP و هم پایتون، فرصت‌های شغلی مناسبی در اختیار شما قرار می‌دهند. از آنجایی که پایتون یک زبان چند منظوره است، در اینده نیز کاربردها و موقعیت‌های شغلی آن بیشتر و متنوع‌تر خواهد بود. بنابراین اگر به برنامه نویسی به عنوان یک شغل آینده دار نگاه می‌کنید، باید پایتون را هم به عنوان یک زبان آینده دار یاد بگیرید.

پایتون در حوزه‌های ترند و آینده تکنولوژی نظیر اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین کاربرد گسترده‌ای دارد که یادگیری ان را کاملا توجیه می‌کند. از طرف دیگر، در توسعه وب نیز PHP به عنوان انتخاب اول توسعه دهندگان در سمت سرور سایت‌ها است. این تصمیم شماست که بخواهید کدام یک را فرا بگیرید.

در صورتی که درمورد مقایسه بین php یا پایتون سوالی دارید و یا نیاز به مقایسه زبان‌های برنامه نویسی دیگری با یکدیگر دارید، می‌توانید در بخش نظرات آن را اعلام کنید.