زبان برنامه نویسی پایتون یکی از بهترین زبان‌های برنامه نویسی حاضر در دنیا است که در حوزه‌های جدید تکنولوژی مثل هوش مصنوعی، علم داده، اینترنت اشیا و… کاربرد گسترده‌ای دارد. جنگو (Django) نام یکی از مشهورترین فریمورک‌های پایتون است که در طراحی وب کاربرد دارد. در ادامه این مطلب از سری مقالات آموزش django معرفی کوتاهی از جنگو ارائه می‌دهیم و سپس نحوه نصب جنگو در محیط ویندوز را شرح خواهیم داد. در صورت نیاز، می‌توانید ویدیو زیر را برای آشنایی کامل و نحوه نصب Django مشاهده کنید

دوره معرفی شده در ویدئو

آموزش پیشنهادی

آموزش جنگو (django) از صفر بصورت پروژه محور و با زبانی ساده

• با فریمورک Django به صورت کامل آشنا می شوید.
• ساخت یک وبلاگ با فریمورک جنگو را می آموزید.
• کار با پکیج django-taggit را می آموزید.
• با Query Set و Shell آشنا می شوید.
• صفحه بندی در جنگو را فرا خواهید گرفت.

مشاهده دوره

معرفی جنگو

فریمورک جنگو یکی از بهترین و پراستفاده‌ترین فریمورک‌های پایتون است. Django یکی از فریمورک‌های سطح بالا و مبتنی بر وب زبان پایتون است که اولین نسخه آن، در سال 2005 منتشر شده است. از ویژگی‌های مثبت جنگو می‌توانیم به رایگان و متن باز بودن آن اشاره کنیم. همین موضوع سبب شده که این فریمورک تبدیل به یک فریمورک پرکاربرد و انجمن فعال باشد؛ به طوری که بیشتر از 20000 فورک از آن در سایت گیت هاب ایجاد شده است.

تاریخچه جنگو به سال 2003 بازمی‌گردد. در این زمان، یک تیم نرم افزاری کاری را آغاز کردند که حتی خوشبین‌ترین عضو آن نیز تصور نمی‌کرد روزی حاصل تلاش آنها، تبدیل به یکی از 3 فریمورک برتر در توسعه وب در جهان شود! این گروه سعی کردند کدهای نوشته شده به زبان پایتون را دسته بندی و با استفاده از دیزاین پترن‌های مختلف، آن را کاربردی‌تر کنند. نتیجه این شد که در سال 2005، اولین نسخه از فریم ورک جنگو منتشر شد.

مزایای استفاده از جنگو

ویژگی‌های یک فریم ورک، تمایز آن با دیگر فریمورک‌ها را آشکار می‌سازد. جنگو به عنوان یک تکنولوژی و فریمورک پرکاربرد و مطرح، نیازهای برنامه نویسان را اولویت قرار داده و به رفع مشکلات و موانعی که در راه توسعه با جنگو وجود دارد، اهمیت ویژه‌ای می‌دهد.

یکی از بزرگترین نقاط قوت جنگو، کامل بودن آن است. همانطور که احتمالا می‌دانید، مستندات و استانداردهای طراحی مفصل و کاملی توسط تیم توسعه دهنده جنگو در اختیار کاربران قرار داده شده است. به این صورت، برنامه نویس (که شما باشید) در صورتی که طی توسعه پروژه جنگوی خود به مشکل بربخورید، می‌توانید با استفاده از این مستندات، مشکل خود را برطرف کنید.

امنیت بالای کدهای نوشته شده، دیگر ویژگی مثبت جنگو است. استفاده از جنگو می‌تواند از لحاظ امنیتی تا حد زیادی خیال شما را راحت کند. در واقع زمانی که در حال توسعه با جنگو هستید، نباید نگران مواردی مثل امنیت حساب‌های کاربری یا اطلاعات ورودی کاربرانتان باشید؛ این موارد توسط جنگو محافظت می‌شوند!

مقیاس پذیری بالا، دیگر مزیت جنگو است که امکان استفاده از آن هم در پروژه‌های کوچک و هم پلتفرم‌های بزرگ را امکان پذیر می‌کند. به عنوان مثال، ناسا در برخی از پروژه‌های خود از این فریمورک مطرح استفاده کرده است. همچنین به دلیل رایگان بودن، امکان استفاده از آن برای پروژه‌های کوچک نیز وجود دارد.

مراحل نصب جنگو در ویندوز

از آنجایی که جنگو یکی از فریمورک‌های پایتون است، باید قبل از نصب Django، پایتون را در سیستم نصب کنیم.

نصب پایتون

برای این کار، باید به سایت Python.org رفته و آخرین نسخه پایتون را دانلود کنیم. دقت داشته باشید که نسخه دانلود شده، نسخه Stable و پایدار باشد. پس از دانلود، فایل EXE دانلود شده را باز کنید تا مراحل نصب پایتون آغاز شود. پس از باز کردن فایل، پنجره نصب باز می‌شود که در آن، 5 گزینه وجود دارد. شما باید به جز آخرین گزینه (Py Launcher)، تیک همه آنها را فعال کنید. در پنجره بعدی که Advanced Options نام دارد، می‌توانید قابلیت‌های اضافه را انتخاب کنید. فراموش نکنید تیک دو گزینه اول را فعال کنید تا در ادامه، برای استفاده از پایتون به مشکل برنخورید. پس از انجام این موارد، گزینه Install را انتخاب کنید.

پس از نصب پایتون در ویندوز، باید به Command Prompt رفته و دستور python را تایپ کنیم. در صورتی که پایتون به درستی نصب شده باشد، باید ورژن نصب شده پایتون نمایش داده شود.

نصب جنگو با دستور pip

استفاده از دستور pip برای نصب جنگو یکی از ساده‌ترین راه‌های نصب این فریمورک است. برای نصب جنگو با pip، باید Command Prompt را باز نموده و دستور pip install Django را تایپ کنید. پس از زدن اینتر، با استفاده از پکیج‌های همراه با نرم افزار، نصب Django آغاز می‌شود. همچنین با این روش، آخرین نسخه رسمی منتشر شده جنگو نصب می‌شود.

اما در مواردی، ممکن است نیاز به نسخه مشخصی از فریم ورک جنگو داشته باشید. برای این کار، می‌توانید در محیط خط فرمان، دستور pip install Django==a.b.c را تایپ کنید. به جای حروف abc، باید نسخه مد نظر را وارد کنید. به عنوان مثال برای دانلود نسخه 2.2.0 جنگو، باید این دستور نوشته شود.

Pip install Django==2.2.0

با اجرای این دستور، نصب جنگو نسخه 2.2 آغاز می‌شود و پس از چند دقیقه، به پایان می‌رسد. نکته قابل توجه این است که با این کار، نسخه نصبی قبلی حذف شده و نسخه دوم جایگزین آن می‌شود.

نصب Django با استفاده از Virtualenv

زمانی که بخواهید پروژه‌های مختلف پایتون و جنگو را دریافت کنید، ممکن است بسته به شرایط پروژه، نیاز به استفاده از یک نسخه خاص از جنگو را داشته باشید؛ اما در عین حال در پروژه دیگری، نیاز به نسخه دیگر و متفاوتی داشته باشید! در این شرایط، نمی‌توان دو نسخه را همزمان مورد استفاده قرار داد؛ زیرا با نصب یکی، دیگری حذف و جایگزین می‌شود. برای استفاده همزمان از دو نسخه، باید از محیط مجازی (Virtual Environment) استفاده کنیم. استفاده از محیط مجازی باعث می‌شود هر پروژه به صورت مجزا و اصطلاحا “قرنطینه” نگهداری و توسعه داده شود؛ به طوری که تغییرات سایت 1، تاثیری در سایت 2 نداشته باشد.

برای ساخت یک محیط مجازی، باید دستور زیر را در خط فرمان وارد کنید.

Pip install virtualenv

بعد از دانلود و نصب محیط مجازی، باید در درایو C یک پوشه با نام دلخواه ایجاد کنید. سپس در خط فرمان، پوشه مورد نظر را فراخوانده و دستور زیر را تایپ کنید تا محیط مجازی ساخته شود.

Virtual project-name

به جای عبارت Project-name، می‌توانید نام پروژه موردنظرتان را قرار دهید. پس از اتمام فرآیند، یک پوشه با اسم Project-name یا هر اسمی که انتخاب کرده‌اید، ایجاد می‌شود. به این صورت، شما امکان استفاده از دو نسخه متفاوت پایتون و جنگو را دارید.

فعالسازی محیط مجازی برای نصب جنگو

پس از نصب محیط مجازی، باید نصب جنگو در این محیط نیز انجام شود؛ اما قبل از آن، باید Virtualenv را فعال یا اکتیو کنیم. در ابتدا به درایو C و پوشه‌ای که ساخته‌اید بروید و پس از آن، وارد پوشه Project-name یا همان محیط مجازی شوید. سپس در پوشه script، فایل Activate.bat را پیدا کنید. این فایل باید در Cmd فراخوانده شود تا محیط مجازی فعال و امکان نصب جنگو یا دیگر پکیج‌ها فراهم شود.

برای این کار، به خط فرمان بازگردید و با استفاده از دستور >cd، آدرس را بازگردانید تا به C:\ برسید. در اینجا به ترتیب آدرس فایل ساخته شده، محیط مجازی، پوشه Script و در نهایت فایل Activate را وارد کنید (می‌توانید به محل فایل در کامپیوتر بروید و آدرس را کپی کنید). پس از زدن دکمه اینتر، در صورتی که همه چیز درست باشد، اسم محیط مجازی باید در کنار آدرس‌ها ظاهر شود. برای درک بهتر این مورد، به آدرس‌های زیر دقت کنید. اولی آدرس به صورت عادی و دومی، آدرس در محیط مجازی است.

C:\django\pip install django

(project-name) C:\django\pip install django

با وارد کردن دستور دوم، می‌توانید نصب جنگو در محیط مجازی را انجام دهید.

نصب جنگو با PyCharm

یکی دیگر از روش‌های نصب جنگو در ویندوز، استفاده از پای‌چارم است. PyCharm یک محیط توسعه (IDE) برای پایتون است که پشتیبانی فوق العاده‌ای از این زبان برنامه نویسی دارد. در واقع پای‌چارم را میتوان بهترین محیط برای توسعه پروژه‌های مختلف با استفاده از پایتون دانست. همچنین استفاده و حتی نصب Django در این IDE نیز بسیار راحت‌تر از استفاده از دستور pip است.

در ابتدا باید این نرم افزار را دانلود کنید. می‌توانید به سادگی به سایت‌های ایرانی مراجعه کرده و نسخه مناسب سیستم خود را دانلود و نصب کنید. همچنین مراحل فعالسازی آن نیز به صورت کامل شرح داده شده که کار شما را آسان می‌کند.

پس از نصب و فعال کردن Pycharm، برای نصب جنگو به تب File مراجعه کنید. در این تب گزینه‌های متعددی دیده می‌شود که با هیچ کدام از آنها کار نداریم؛ بجز گزینه New Project! با انتخاب این گزینه، یک پروژه جدید ساخته می‌شود. در پنجره باز شده و در نوار سمت چپ آن، جنگو را انتخاب کنید. در نوار Location، در انتهای آدرس نام فایل مورد نظر را تایپ کنید تا پروژه، با این اسم ساخته شود.

بعد از انجام مراحل بالا، تنها کافی است که دکمه Create را انتخاب کنید. به همین سادگی جنگو در محیط پای‌چارم قابل استفاده است و می‌توانید پروژه‌های مختلف آن را توسعه دهید. استفاده از این روش به مراتب راحت‌تر از نصب Django با استفاده از ترمینال ویندوز یا همان CMD است.

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی شد به زبان ساده نحوه نصب جنگو در محیط ویندوز به دو روش توضیح داده شود. فریم ورک جنگو یکی از بهترین فریمورک‌های توسعه وب است که امکان پیاده سازی پروژه‌های متعددی با آن وجود دارد؛ گرچه هر فریم ورکی مزایا و معایب مختص به خودش را دارد.

در صورتی که در مراحل نصب Django و فعالسازی آن به مشکلی برخورد کرده‌اید، می‌توانید مشکل را در بخش نظرات شرح دهید.