بیست سال پیش، موزیلا مرورگر فایرفاکس 1.0 را عرضه کرد تا جایگزینی برای مرورگرهای غالب اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ فراهم کند. در این سال‌ها، فایرفاکس به‌دلیل تمرکز بر انتخاب کاربر و حریم خصوصی به محبوبیت زیادی رسید و حتی بیش از ۳۰ درصد سهم بازار را ازآن خود کرد؛ با‌این‌حال، مسیر فایرفاکس هموار نبوده و رقابت با کروم و محدودیت‌های پلتفرم‌های موبایل باعث کاهش سهم بازار آن شده‌ است. حالا که این مرورگر به بیست سالگی خود رسیده، موزیلا در تلاش است تا این مرورگر را به جایگاه سابقش بازگرداند.

به گفته‌ی لورا چمبرز، مدیرعامل موقت موزیلا، شرکت اولویت خود را روی سرمایه‌گذاری در فایرفاکس گذاشته است تا بتواند دوباره توجه کاربران را جلب کند. چمبرز که اوایل امسال مدیریت را برعهده گرفت، در مصاحبه‌ای با تک‌کرانچ توضیح داد که بلافاصله منابع بیشتری به توسعه‌ی فایرفاکس تخصیص داده است تا کارایی و تجربه‌ی کاربری آن بهبود یابد. او بر تعهد موزیلا برای ارائه‌ی مرورگری «کاربر‌محور» تأکید کرد که حول محور حریم خصوصی و انتخاب کاربران طراحی شده است؛ درست برخلاف رقبا که بیشتر به‌دنبال سود مالی هستند.

لورا چمبرز، مدیرعامل موزیلا

موزیلا در بازار فعلی مرورگرها با مشکلات خاصی مواجه است؛ چرا‌که رقبا از مزایای یکپارچگی با سیستم‌‌عامل‌های موبایل بهره می‌برند؛‌ با‌این‌حال، چمبرز به آینده خوش‌بین است و به قانون بازارهای دیجیتال اروپا (Digital Markets Act) به‌عنوان فرصت اشاره می‌کند.

قانون DMA ارائه‌دهندگان سیستم‌عامل‌های موبایل مانند اپل را ملزم می‌کند که مرورگرهای جایگزین را به کاربران معرفی کنند و موزیلا نتایج دلگرم‌کننده‌ای از این ابتکار دیده است. چمبرز در این زمینه گفت: «وقتی مردم امکان انتخاب دارند، فایرفاکس را انتخاب می‌کنند.»

با هدف افزایش رشد، موزیلا در تلاش است تا کاربران جوان‌تری را با کمپین‌های بازاریابی جدید و تأکید بر ویژگی‌های حریم خصوصی فایرفاکس جذب کند. چمبرز اشاره کرد که حریم خصوصی برای این گروه از کاربران اهمیت زیادی دارد؛ حتی اگر همیشه به تغییر مرورگر پیش‌فرض آ‌ن‌ها منجر نشود. تلاش‌های شرکت شامل آزمایش‌های تجربه‌ی کاربری نیز می‌شود تا بهتر به ترجیحات کاربران پی ببرد و مطمئن شود که فایرفاکس رقابتی باقی می‌ماند.

موزیلا در حال بررسی امکان استفاده از قابلیت‌های هوش مصنوعی در فایرفاکس است. این شرکت شروع به ادغام مدل‌های هوش مصنوعی کوچکی کرده است که روی وظایفی مثل ترجمه و توصیف تصاویر متمرکز هستند. چمبرز باور دارد که رویکرد حریم‌ خصوصی‌ محور فایرفاکس، آن را به مرورگری مناسب برای استفاده از هوش مصنوعی تبدیل می‌کند و به کاربران شفافیت و کنترل بیشتری بر نحوه‌ی تعامل هوش مصنوعی با داده‌هایشان می‌تواند بدهد؛ با‌‌این‌حال، چمبرز انتظار دارد دو تا سه سال طول بکشد تا هوش مصنوعی تأثیر محسوسی بر تجربه‌ی استفاده از مرورگرها بگذارد.

بخش زیادی از بودجه‌ی موزیلا از توافق جست‌وجوی این شرکت با گوگل تأمین می‌شود که اخیراً زیر ذره‌بین وزارت دادگستری ایالات متحده (Department of Justice یا DOJ) رفته است. با‌ اینکه این نهاد عمدتاً قراردادهای گوگل با دیگر شرکت‌ها را بررسی می‌کند، موزیلا برای نتایج احتمالی‌ آن آماده می‌شود. چمبرز بر تعهد موزیلا به ترویج رقابت تأکید کرد و گفت که اهداف وزارت دادگستری با مأموریت موزیلا برای ارائه‌ی تجربه‌ی مرورگری جایگزین هم‌راستا است.

در‌حالی‌که موزیلا بیست‌سالگی فایرفاکس را جشن می‌گیرد، این سازمان با تأکید بر رویکردی کاربرمحور که اولویت را به حریم خصوصی، انتخاب و شفافیت می‌دهد، سعی می‌کند تا کاربران را به استفاده از مرورگر خود ترغیب کند. موزیلا با سرمایه‌گذاری دوباره و کمپین بازاریابی مبتنی‌بر حریم خصوصی و ادغام هوش مصنوعی امیدوار است تا فایرفاکس را دوباره به یکی از انتخاب‌های اصلی در دنیای مرورگرها تبدیل کند.