در دنیای بصری دیجیتال، چه در حال غرق شدن در هیجان یک بازی ویدیویی باشیم و چه محو تماشای یک فیلم سینمایی، کیفیت تجربه ما به عوامل متعددی بستگی دارد. یکی از این عوامل کلیدی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما تأثیر بسزایی بر روانی و لذت بصری دارد، مفهومی به نام نرخ فریم یا فریم ریت است. اما دقیقاً مفهوم فریم ریت یا نرخ فریم چیست و چرا در دنیای تصاویر متحرک این‌قدر اهمیت دارد؟ این مقاله از سری مقالات آموزش تخصصی پریمیر است که به بررسی عمیق این مفهوم می‌پردازد، از تعریف و اهمیت آن گرفته تا عوامل مؤثر بر آن و کاربردهای گوناگونش در زمینه‌هایی نظیر بازی و فیلمبرداری. با ما همراه باشید تا دریابید که چگونه تعداد تصاویر نمایش داده شده در هر ثانیه می‌تواند دنیای بصری ما را دگرگون کند.

فریم ریت چیست؟

فریم ریت، که با نام نرخ فریم هم شناخته می‌شود، به تعداد تصاویری (فریم‌هایی) گفته می‌شود که یک دستگاه نمایشگر (مانند مانیتور، تلویزیون یا صفحه گوشی هوشمند) در هر ثانیه نشان می‌دهد. این تصاویر به سرعت پشت سر هم نمایش داده می‌شوند و مغز انسان آن‌ها را به صورت یک حرکت پیوسته و روان درک می‌کند.

واحد اندازه‌گیری فریم ریت، فریم در ثانیه (FPS) است. به عنوان مثال، اگر یک ویدیو با نرخ 30 فریم در ثانیه پخش شود، این بدان معناست که در هر ثانیه 30 تصویر جداگانه روی صفحه نمایش داده می‌شود. هرچه این عدد بالاتر باشد، حرکت روان‌تر و نرم‌تر به نظر می‌رسد.

نرخ فریم چیست و چرا مهم است؟

اهمیت فریم ریت در تجربه بصری ما بسیار زیاد است. یک فریم ریت پایین می‌تواند منجر به تصویری بریده بریده، ناهموار و اصطلاحاً “لگ‌دار” شود که تجربه تماشا یا بازی کردن را بسیار ناخوشایند می‌کند. در مقابل، یک فریم ریت بالا باعث ایجاد حرکتی نرم، روان و طبیعی‌تر می‌شود و جزئیات بیشتری در حرکات سریع قابل مشاهده خواهد بود.

برای درک بهتر، تصور کنید در حال تماشای یک صحنه اکشن سریع با فریم ریت پایین هستید. ممکن است حرکات تار به نظر برسند و دنبال کردن اتفاقات دشوار باشد. اما اگر همان صحنه با فریم ریت بالا پخش شود، تمام حرکات واضح و دقیق خواهند بود و حس هیجان بیشتری به شما دست خواهد داد.

به طور خلاصه، فریم ریت بالا به معنای تجربه بصری بهتر، حرکات روان‌تر و واکنش‌دهی سریع‌تر است، به خصوص در زمینه‌هایی مانند بازی‌های ویدیویی و تماشای فیلم‌های اکشن.

انواع نرخ های فریم ریت

نرخ فریم بسته به کاربرد و هدف مورد نظر، مقادیر مختلفی دارد. هر کدام از این نرخ‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند و تجربه بصری متفاوتی را ارائه می‌دهند. در ادامه مقاله فریم ریت چیست به بررسی رایج‌ترین انواع نرخ‌های فریم می‌پردازیم:

انواع نرخ فریم ریت

24 FPS (فریم در ثانیه)

این نرخ فریم، استاندارد سنتی برای فیلم‌های سینمایی است. 24 فریم در هر ثانیه یک حس سینمایی کلاسیک با کمی تاری در حرکات سریع ایجاد می‌کند که برای بسیاری از مخاطبان آشنا و دلپذیر است. و در تولید فیلم های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی با حال و هوای سینمایی کاربرد دارد.

30 FPS (فریم در ثانیه)

اغلب در برنامه‌های تلویزیونی، پخش زنده‌ی ورزشی و برخی بازی‌ها استفاده می‌شود. حرکت روان‌تری نسبت به 24 FPS ارائه می‌دهد و برای محتوایی که نیاز به وضوح بیشتری در حرکات دارد مناسب‌تر است. در برخی از بازی‌های کنسولی و کامپیوتری، برنامه‌های تلویزیونی و پخش زنده از این نرخ فریم استفاده می شود.

60 FPS (فریم در ثانیه)

60 فریم در ثانیه به طور گسترده‌ای به عنوان یک نقطه مطلوب برای بازی‌ها در نظر گرفته می‌شود. حرکت بسیار روان و واکنش‌دهی سریعی را ارائه می‌دهد که تجربه گیمینگ را لذت‌بخش‌تر و رقابتی‌تر می‌کند. همچنین برای برخی از ویدیوها که نیاز به نمایش حرکات بسیار نرم دارند نیز استفاده می‌شود.

120 FPS و بالاتر

این نرخ‌های فریم بالا معمولاً در مانیتورهای گیمینگ با نرخ تازه‌سازی بالا (120Hz، 144Hz، 240Hz و غیره) استفاده می‌شوند. حرکت در این نرخ‌ها فوق‌العاده روان است و تاری حرکت به حداقل می‌رسد. این امر به ویژه در بازی‌های رقابتی که واکنش‌های سریع حیاتی هستند، اهمیت دارد. از جمله کاربرد های این نرخ فریم، بازی‌های ویدیویی رقابتی، نمایش محتوای با حرکت بسیار سریع با وضوح بالا می باشد.

تفاوت تصویر و ویدئو

تصویر و ویدئو از نظر ماهیت با یکدیگر تفاوت دارند. تصویر یک قاب ثابت از یک لحظه خاص است، در حالی‌که ویدئو از کنار هم قرار گرفتن مجموعه‌ای از تصاویر (فریم‌ها) در بازه‌های زمانی منظم ساخته می‌شود. در واقع، آنچه ما به‌عنوان حرکت در ویدئو می‌بینیم، حاصل نمایش سریع چندین تصویر پشت سر هم است. همین ویژگی باعث می‌شود مفهوم نرخ فریم چیست؟ در ویدئو معنا پیدا کند، نه در تصویر ثابت.

کاربردهای فریم ریت در بازی و فیلمبرداری

فریم ریت نقش کلیدی در روان بودن تصاویر بازی ها و کیفیت صحنه های فیلم‌برداری دارد. در ادامه به کاربرد‌های فریم ریت در بازی و تأثیر فریم ریت بر کیفیت ویدیو می‌پردازیم.

بازی:

در بازی‌های ویدیویی، فریم ریت بالا به معنای گیم‌پلی روان‌تر و واکنش‌دهی سریع‌تر است. هرچه فریم ریت بالاتر باشد، تأخیر بین عملکرد بازیکن و واکنش بازی کمتر خواهد بود، که این امر به ویژه در بازی‌های اکشن و رقابتی اهمیت زیادی دارد.

برای مثال، در یک بازی Counter، تیراندازی یا شوتر اول شخص، فریم ریت 60 FPS یا بالاتر می‌تواند تفاوت بین پیروزی و شکست را رقم بزند، زیرا بازیکن می‌تواند حرکات دشمنان را واضح‌تر ببیند و سریع‌تر واکنش نشان دهد. فریم ریت‌های پایین‌تر از 30 FPS معمولاً برای بازی کردن مناسب نیستند و تجربه ناخوشایندی ایجاد می‌کنند.

فیلمبرداری:

در فیلمبرداری، فریم ریت بر ظاهر بصری و حس حرکت در فیلم تأثیر می‌گذارد. فریم ریت استاندارد برای فیلم‌های سینمایی معمولاً 24 فریم در ثانیه است که یک حس سینمایی و کمی تار در حرکات سریع ایجاد می‌کند.
نرخ فریم 30 فریم در ثانیه اغلب در برنامه‌های تلویزیونی و پخش زنده استفاده می‌شود و حرکتی روان‌تر نسبت به 24 فریم در ثانیه ارائه می‌دهد.
فریم ریت‌های بالاتر مانند 60 یا 120 فریم در ثانیه برای ثبت حرکات آهسته (Slow Motion) یا ایجاد یک حس فوق‌العاده روان و واقعی در برخی از فیلم‌ها و مستندها استفاده می‌شوند.

فریم ریت به چه عواملی بستگی دارد؟

برای درک بهتر این‌که فریم ریت چیست و چرا در کیفیت تصاویر و ویدیوها اهمیت دارد، لازم است بدانیم چه عواملی بر آن تأثیر می‌گذارند. در این بخش به بررسی مهم‌ترین عواملی می‌پردازیم که مستقیماً بر فریم ریت تأثیر می‌گذارند و می‌توانند تجربه‌ی کاربر را بهبود یا کاهش دهند.

سخت افزار:

  • کارت گرافیک (GPU): مهم‌ترین عامل در تولید فریم‌ها، به ویژه در بازی‌ها و برنامه‌های گرافیکی سنگین، قدرت پردازش کارت گرافیک است. یک کارت گرافیک قوی‌تر می‌تواند فریم‌های بیشتری در ثانیه تولید کند.
  • پردازنده مرکزی (CPU): در برخی موارد، به خصوص در بازی‌هایی که محاسبات فیزیک و هوش مصنوعی زیادی دارند، پردازنده نیز می‌تواند بر فریم ریت تأثیر بگذارد. یک پردازنده ضعیف ممکن است گلوگاهی ایجاد کند و اجازه ندهد کارت گرافیک تمام توان خود را به کار بگیرد.
  • حافظه رم (RAM): مقدار و سرعت حافظه رم نیز می‌تواند در بارگذاری داده‌ها و جلوگیری از افت فریم مؤثر باشد.
  • دستگاه نمایشگر: مانیتور یا تلویزیون شما نیز باید از نرخ فریم مورد نظر پشتیبانی کند. به عنوان مثال، یک مانیتور 60 هرتزی حداکثر می‌تواند 60 فریم در ثانیه را نمایش دهد، حتی اگر سیستم شما فریم‌های بیشتری تولید کند.

نرم‌افزار:

  • تنظیمات گرافیکی: در بازی‌ها، تنظیمات گرافیکی مانند رزولوشن، سطح جزئیات، افکت‌ها و سایه‌ها تأثیر زیادی بر فریم ریت دارند. تنظیمات بالاتر بار بیشتری را بر سخت‌افزار وارد می‌کنند و ممکن است منجر به فریم ریت پایین‌تر شوند.
  • بهینه‌سازی نرم‌افزار و بازی: نحوه کدنویسی و بهینه‌سازی یک نرم‌افزار یا بازی نیز در عملکرد آن و فریم ریت نهایی مؤثر است. یک بازی بهینه‌سازی شده می‌تواند با سخت‌افزار مشابه، فریم ریت بالاتری نسبت به یک بازی با بهینه‌سازی ضعیف ارائه دهد.
  • درایورهای کارت گرافیک: به‌روز بودن درایورهای کارت گرافیک می‌تواند عملکرد و پایداری سیستم را بهبود بخشد و در نتیجه بر فریم ریت تأثیر مثبت بگذارد.

فریم ریت مناسب برای گیمرها

برای گیمرها، نرخ فریم تنها یک عدد نیست، بلکه به طور مستقیم بر تجربه بازی، روانی گیم‌پلی و حتی عملکرد رقابتی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. “مناسب‌ترین” فریم ریت برای یک گیمر می‌تواند بسته به نوع بازی، ترجیحات شخصی و البته توانایی‌های سخت‌افزار سیستم او متفاوت باشد. با این حال، می‌توانیم چند سطح کلی از فریم ریت را که برای گیمینگ مطلوب در نظر گرفته می‌شوند، بررسی کنیم:

30 FPS: این نرخ فریم معمولاً به عنوان حداقل قابل قبول برای تجربه یک بازی در نظر گرفته می‌شود. در این نرخ، ممکن است هنوز کمی ناهمواری و لکنت در حرکات سریع دیده شود، اما بسیاری از بازی‌ها در این سطح قابل بازی کردن هستند، به خصوص بازی‌های داستانی و کم‌تحرک‌تر. با این حال، برای گیمرهای جدی‌تر و بازی‌های اکشن و رقابتی، این نرخ فریم معمولاً ایده‌آل نیست.

60 FPS: این نرخ فریم به طور گسترده‌ای به عنوان یک نقطه شیرین برای گیمینگ شناخته می‌شود. در 60 فریم در ثانیه، حرکات بسیار روان‌تر و واکنش‌دهی سریع‌تر است که تجربه بازی را به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد. بسیاری از گیمرها هدف قرار دادن بازی کردن با حداقل 60 FPS را دارند، به خصوص برای بازی‌های تک‌نفره و لذت بردن از گرافیک بالا با روانی مناسب.

120 FPS و بالاتر: درک دقیق اینکه نرخ فریم چیست زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به سراغ نرخ‌های بالا می‌رویم. نرخ‌هایی مانند 120 یا 144 FPS برای گیمرهای رقابتی اهمیت زیادی دارند، چرا که کمترین تأخیر ورودی و بیشترین روانی را ارائه می‌دهند. البته استفاده کامل از این نرخ‌ها مستلزم داشتن نمایشگری با نرخ تازه‌سازی بالا نیز هست. برای بهره‌مندی کامل از این نرخ‌ها، به یک مانیتور با نرخ تازه‌سازی بالا (120Hz یا بیشتر) نیز نیاز است. در این سطح، حرکات فوق‌العاده نرم و واضح هستند و مزیت رقابتی قابل توجهی در بازی‌های آنلاین سریع مانند شوترهای اول شخص ارائه می‌دهند.

در نهایت، مناسب‌ترین فریم ریت برای هر گیمر به اولویت‌های شخصی و نوع بازی که انجام می‌دهد بستگی دارد. برخی از گیمرها ممکن است کیفیت بصری بالاتر را به فریم ریت بالاتر ترجیح دهند، در حالی که برخی دیگر روانی گیم‌پلی را در اولویت قرار می‌دهند.

ابزارهای تنظیم نرخ فریم

برای بهینه‌سازی تجربه بصری، خواه در بازی‌ها و خواه در تماشای ویدیوها، ابزارهای مختلفی در دسترس هستند که به کاربران اجازه می‌دهند نرخ فریم را تنظیم کنند. این ابزارها به شما این امکان را می‌دهند که بسته به نیازها، توانایی‌های سخت‌افزاری و ترجیحات شخصی خود، نحوه نمایش تصاویر متحرک را کنترل کنید. نرم افزار افتر افکت و پریمیر هر دو ابزار های قدرتمندی برای تغییر فریم ریت و ویرایش ویدئو هستند اما کاربرد های متفاوتی دارند.

اگر قصد دارید ویرایش کلی ویدیو انجام دهید premiere pro گزینه مناسبی است. اگر می خواهید جلوه های ویژه و تغییرات خلاقانه اعمال کنید After Effects انتخاب بهتری خواهد بود. برای تغییر فریم ریت در بازی ها نرم افزار Razer Cortex بهینه سازی سیستم را انجام می دهد و با بستن پردازش های غیر ضروری حافظه رم را ازاد کرده و عملکرد CPU را بهبود میبخشد.

نتیجه گیری

درک اینکه فریم ریت یا نرخ فریم چیست، به چه عواملی بستگی دارد و چه کاربردهایی دارد، به شما کمک می‌کند تا تنظیمات مناسب را برای دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای خود انتخاب کنید و از بهترین تجربه بصری ممکن بهره‌مند شوید. انتخاب فریم ریت مناسب یک تعادل بین کیفیت بصری و عملکرد سخت‌افزار است و بسته به نیازها و امکانات شما می‌تواند متفاوت باشد. برای آشنایی بیشتر با کاربرد نرخ فریم در تدوین و تولید ویدیو، می‌توانید به منابع آموزشی وب‌سایت رسمی Adobe مراجعه کنید.

اگر درباره مقاله فریم ریت چیست؟ سوال یا نظری دارید، خوشحال می‌شویم آن را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.