در نمودارهای بازارهای مالی، الگوهای متنوعی وجود دارد که در تحلیل تکنیکال کاربرد گسترده‌ای دارند. با یادگیری این الگوها، می‌توانید خود را برای معامله در بازارهای مالی آماده کنید. الگوهای هارمونیک یا harmonic pattern، یکی از انواع الگوهای هندسی در تحلیل تکنیکال هستند که با یادگیری آنها، می‌توان حرکات قیمت را پیشبینی کرد. در ادامه این مطلب از سری مقالات آموزش الگوهای هارمونیک، به بررسی انواع الگوهای هارمونیک می‌پردازیم.

دوره معرفی شده در ویدئو

معرفی الگوهای هارمونیک

در بازارهای مالی، قیمت سهام یا دارایی‌ها مدام در حال تغییر هستند. این تغییرات در دوره‌هایی مجددا تکرار می‌شوند. در صورتی که روند تکرار دوره را در نمودار بررسی کنیم، متوجه ایجاد الگوهای هندسی می‌شویم. یکی از انواع الگوهای هندسی، الگوهای هارمونیک هستند که از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.

الگوهای هارمونیک، نوعی ساختار قیمتی خاص و متمایز هستند که با استفاده از محاسبات فیبوناچی، می‌توان انها را تعیین کرد. این الگوها معمولا دارای 5 نقطه با نام‌های X-A-B-C-D هستند. شکل انواع الگوهای هارمونیک با یکدیگر متفاوت است و هرکدام، قوانین مختص به خودش را دارد. به همین دلیل، الگوهای هارمونیک یکی از سخت‌ترین انواع الگوها در تحلیل تکنیکال هستند. در بخش‌های بعدی به معرفی انواع الگوهای هارمونیک و قوانین آنها می‌پردازیم.

به صورت کلی، تکنیک‌های معاملاتی الگوهای هارمونیک، شباهت‌های زیادی با تکنیک‌هایی مثل الگوی سر و شانه دارد. چیزی که باعث خاص شدن الگوهای هارمونیک می‌شود، این است که هرکدام محاسبات مختص به خودشان را دارند. پایه اصلی الگوهای هارمونیک، حرکات قیمتی در طول زمان هستند که برای تعیین آنها از نسبت فیبوناچی و البته تقارن آنها استفاده می‌کند. لازم به ذکر است الگوهای هارمونیک در دو نوع صعودی و نزولی ظاهر می‌شوند. در ادامه دلایلی که باعث اهمیت بالای الگوهای هارمونیک می‌شوند را شرح می‌دهیم.

دلایل اهمیت الگوهای هارمونیک

همانطور که در بالا و همچنین در مقاله مرتبط با الگوهای هارمونیک در وبسایت investopedia نیز به آن اشاره شده است، الگوهای هارمونیک حرکات بعدی قیمت را پیشبینی می‌کنند. به همین دلیلی است که از اهمیت بالایی برخوردار هستند. تعیین و پیشبینی قیمت، کمک می‌کند بتوانید زمان مناسب برای خرید یا فروش سهام را پیدا کنید. پیشبینی حرکت قیمت (Price Action) در harmonic pattern، با پیدا کردن الگوهایی با ابعاد مختلف و اعمال نسبت‌های فیبوناچی مختلف انجام می‌شود.

معاملاتی که با توجه به الگوهای هارمونیک باز می‌شوند، معمولا دارای دامنه قیمتی با دقت بالا هستند؛ همچنین عوامل مختلفی همچون زمان ورود به معامله، حد سود و ضرر و… را تعیین می‌کنند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت بالای الگوهای هارمونیک، این است که امکان استفاده از آنها در تمامی زمان‌ها وجود دارد. زیرا روند قیمتی در بازارهای مالی، به صورت دوره‌ی تکرار می‌شوند و تریدر با تسلط به انواع الگوهای هارمونیک، می‌توانید آنها را تشخیص و مورداستفاده قرار دهد.

ساختار الگوهای هارمونیک به چه شکل است؟

همانطور که بالاتر در بخش معرفی الگوهای هارمونیک به آن اشاره کردیم، این الگوها شامل 5 نقطه هستند که به ترتیب X-A-B-C و در نهایت D نامگذاری می‌شوند. بیشتر الگوهای هارمونیک، دارای 5 نقطه هستند؛ اما برخی از آنها نیز دارای 4 نقطه هستند که X در آنها جایی ندارد.

ساختار کلی الگوهای هارمونیک، به این شکل است که نقطه‌ای به نام X تشکیل می‌شود و در ادامه، یک تکانه با نام XA ایجاد می‌شود. در ادامه، طی یک روند اصلاحی به نقطه B می‌رسیم که پایه AB را تشکیل می‌دهد. پس از این دو، موج BC تشکیل می‌شود که پس از آن نیز یک پایه اصلاحی به نام CD ایجاد خواهد شد. تصویر زیر به خوبی گویای ساختار الگوهای هارمونیک است.

ساختار انواع الگوهای هارمونیک

انواع الگوهای هارمونیک

در ادامه، به بخش اصلی این مطلب می‌پردازیم: انواع الگوهای هارمونیک و نحوه تشخیص آنها!

به صورت کلی، چندین الگوی هارمونیک وجود دارد که هرکدام معنی و اطلاعات خاصی را به شما منتقل می‌کنند. به صورت کلی، انواع الگوهای هارمونیک به 7 الگو تقسیم می‌شوند که در ادامه، هرکدام را معرفی کرده‌ایم.

الگوی AB=CD

این الگو، مهمترین و ساده‌ترین الگوی هارمونیک است که از 4 نقطه تشکیل شده است. اهمیت بالای این الگو، به دلیل این است که پایه و اساس اصلی باقی الگوها محسوب می‌شود. از طرف دیگر، از بتوانید یک الگو را درک و از آن استفاده کنید، یادگیری باقی آنها راحت‌تر خواهد بود.

در الگوی AB=CD صعودی، روند به صورت نزولی از نقطه A آغاز شده و از نقطه B، تغییر روند به شکل صعودی رخ خواهد داد. نقطه C باید روی نسبت فیبوناچی 0.618 تا 0.786 خط AB قرار بگیرد. حرکت بعدی به سمت نقطه D، یک اصلاح قیمتی خواهد بود که نقطه D را روی نسبت 1.272 تا 1.618 قرار می‌دهد. به این ترتیب، این الگو به پایان می‌رسد. لازم به ذکر است نقطه D، شروع یک روند صعودی قدرتمند است و زمان مناسبی برای ورود به معامله محسوب می‌شود.

در الگوی نزولی، روند کاملا برعکس است و از نقطه A به صورت صعودی به نقطه B می‌رسد. در ادامه از نقطه B تا C یک تغییر روند به شکل نزولی رخ می‌دهد. قیمت در این نقطه، روی نسبت 0.618 تا 0.786 خط AB قرار خواهد گرفت. حرکت آخر قیمت، به شکل صعودی از نقطه C به سمت نقطه D خواهد بود. پایان الگوی AB=CD نزولی، مصادف با قرارگیری نقطه D روی نسبت فیبوناچی 1.272 تا 1.618 خواهد بود.

الگوی AB=CD 1

الگوی AB=CD 2

الگوی گارتلی

یکی دیگر از انواع الگوهای هارمونیک، الگوی Gartley است. این الگو برخلاف الگوی قبلی یعنی ab=cd، دارای 5 نقطه است. یکی از روش‌های شناسایی این الگو، توجه به شکل آن است. الگوی گارتلی صعودی شکلی شبیه به حرف M دارد؛ در صورتی که نوع نزولی آن، شباهت زیادی به حرف W دارد.

الگوی گارتلی صعودی با رشد قیمت از نقطه‌ای فرضی به نام X آغاز و به نقطه A ختم می‌شود. یک اصلاح که معادل 0.618 موج خط XA است، خط AB را تشکیل می‌دهد. در ادامه، یک افزایش قیمت از نقطه B به نقطه C را شاهد خواهیم بود که نقطه C را در سطوح اصلاحی 0.382 تا 0.886 نسبت به خط AB قرار خواهد داد. حرکت آخر نیز، شامل یک افت قیمت در نسبت 1.272 تا 1.618 موج BC خواهد بود که محل قرارگیری نقطه D را مشخص خواهد کرد. لازم به ذکر است که نقطه C، باید در سطح اصلاحی 0.786 خط XA قرار داشته باشد. این نقطه به عنوان ابتدای مسیر صعودی شدن قیمت شناخته می‌شود و زمان مناسبی برای ورود به معامله و کسب سود از آن است.

در مقابل، الگوی Gartley نزولی، با یک کاهش قیمت از نقطه X به سمت نقطه A می‌رود. در ادامه، یک اصلاح قیمت صعودی، نقطه B را مشخص کرده که نسبت 0.618 خط XA خواهد بود. پس از آن، مجددا یک روند نزولی از نقطه B آغاز شده و به نقطه C با نسبت 0.382 تا 0.886 ختم می‌شود. آخرین حرکت، یک حرکت صعودی با نسبت 1.272 تا 1.618 خواهد بود که در نهایت به نقطه D می‌رسد. این زمان مناسبی برای خروج از معامله است؛ زیرا پس از آن، یک روند نزولی برای قیمت آغاز می‌شود.

الگوی گارتلی 1

الگوی گارتلی 2

الگوی خفاش

الگوی خفاش یا همان الگوی BAT، یکی از محبوب‌ترین انواع الگوهای هارمونیک به شما می‌اید که شباهت زیادی از نظر ظاهری با الگوی گارتلی دارد. تفاوت این دو، در نسبت فیبوناچی نقاط است.

الگوی خفاش صعودی با یک افزایش قیمت از نقطه X به نقطه A ختم می‌شود. از نقطه A یک اصلاح قیمت رخ داده که منجر به قرارگیری نقطه B در نسبت 0.382 تا 0.5 خط XA خواهد بود. پس از آن، مجددا یک روند صعودی به وجود می‌آید که نقطه C در نسبت فیبوناچی 0.382 تا 0.886 موج AB را تشکیل می‌دهد. پس از آن، مجددا و برای دومین بار یک اصلاح قیمت رخ می‌دهد و نقطه D به نسبت فیبوناچی 1.618 تا 2.618 موج BC را خلق می‌کند. همچنین محل قرارگیری نقطه D روی نسبت 0.886 موج XA خواهد بود. نقطه آخر، نشان دهنده این است که بزودی یک روند صعودی پرقدرت آغاز خواهد شد و زمان مناسبی برای ورود به معامله است.

در الگوی BAT نزولی نیز دقیقا همین اعداد و نسبت‌ها برقرار هستند؛ با این تفاوت که خطوط XA و BC به صورت نزولی و خطوط AB و CD به شکل صعودی هستند. این قاعده در انواع الگوهای فیبوناچی برقرار است.

الگوی خفاش 1

الگوی BAT 2

الگوی پروانه

این الگو یکی از الگوهای هارمونیک است که درست مانند الگوی خفاش و الگوی گارتلی، شکل نزولی آن شبیه به حرف M و شکل نزولی آن نیز شباهت زیادی به حرف W دارد.

حرکت صعودی از نقطه X به سمت نقطه A، شروع الگوی پروانه است. در ادامه یک روند اصلاحی، نقطه A را به B می‌رساند که روی نسبت فیبوناچی 0.786 خط XA خواهد بود. پس از آن، مجددا روند صعودی را در پیش گرفته و با نسبت اصلاحی 0.382 تا 0.886 خط AB، نقطه C را نشان می‌دهد. آخرین حرکت در الگوی پروانه صعودی، یک اصلاح است که به نقطه D ختم می‌شود. این نقطه روی نسبت اصلاحی 1.618 تا 2.618 موج BC تشکیل می‌شود و اغاز یک روند صعودی مناسب برای خرید دارایی و ورود به معامله را نشان می‌دهد. در واقع این زمان مناسبی برای ورود به معاملات است و می‌تواند سود مناسبی را به ارمغان بیاورد.

در نظر داشته باشید که الگوی پروانه نزولی، کاملا برعکس روند بالا است.

الگوی پروانه 1 الگوی پروانه 2

الگوی CRAP

الگوی خرچنگ یا همان Crap، یکی دیگر از انواع الگوهای هارمونیک است که مطابق معمول در دو نوع صعودی و نزولی وجود دارد. شکل صعودی این الگو، به این صورت است که از نقطه X، قیمت با افزایش روبرو شده و به خط A ختم می‌شود. در ادامه، اصلاح قیمت انجام شده و در نسبت فیبوناچی 0.382 تا 0.618 خط XA، نقطه B ظاهر می‌شود. پس از آن، مجددا روند افزایشی و صعودی شده و با نسبت 0.382 تا 0.886 خط AB، در نهایت به نقطه C می‌رسد. از نقطه C اصلاح انجام شده و نقطه D در سطح اصلاحی 2.618 تا 3.618 خط BC ظاهر می‌شود. این زمان، یک فرصت مناسب برای خرید سهام و ورود به معامله است.

در الگوی خرچنگ نزولی، روند از نقطه فرضی X به شکل نزولی آغاز شده و نقطه A را ظاهر می‌کند. پس از آن، روند صعودی آغاز و نقطه B را تشکیل می‌دهد که در نسبت فیبوناچی 0.318 تا 0.618 خط XA قرار می‌گیرد. سپس روند دوباره نزولی شده و نقطه C را در نسبت 0.382 تا 0.886 موج AB قرار می‌دهد. در آخرین قدم نیز نقطه D پس از یک روند صعودی ظاهر می‌شود که در نسبت 2.618 تا 3.618 قرار دارد. این زمان، بهترین فرصت برای فروش دارایی و خروج از معامله است؛ زیرا پس از آن روند نزولی آغاز می‌شود.

الگوی خرچنگ 1 الگوی Crap 2

الگوی سایفر یا Cypher

الگوی سایفر ششمین الگوی هارمونیک است که نوع صعودی آن، شکلی شبیه به حرف انگلیسی M و نوع نزولی آن نیز شبیه به حرف W در الفبای انگلیسی است.

نوع صعودی الگوی سایفر با رشد قیمت از نقطه فرضی X اغاز و به نقطه A می‌رسد. در ادامه، روند کاهشی شده و طی اصلاح، به نقطه B در نسبت 0.382 تا 0.618 موج XA می‌رسد. پس از آن، دوباره با صعودی شدن روند قیمتی، نقطه C نمایان شده که در نسبت فیبوناچی 1.272 تا 1.414 موج AB قرار دارد. در ادامه، نوبت به آغاز مجدد اصلاح قیمتی و نمایان شدن نقطه D می‌رسد تا این نقطه را در نسبت 1.272 تا 2 موج BC ببینیم. این زمان مناسبی برای ورود به معامله خواهد بود؛ بنابراین در صورتی که از خود مطمئن هستید می‌توانید وارد معامله شده و سود خود را دریافت کنید.

الگوی سایفر نزولی نیز درست به همین شکل است؛ با این تفاوت که روندهای صعودی و نزولی با یکدیگر جابجا می‌شوند؛ اما اعداد یکسان خواهد بود.

الگوی سایفر 1 الگوی 2 Cypher

الگوی کوسه

آخرین الگویی که در این مطلب به آن اشاره خواهیم داشت، الگوی SHARK یا همان کوسه است. این الگو به دلیل شباهت آن با باله کوسه، به این نام مشهور شده است.

در الگوی کوسه صعودی، در ابتدا از نقطه فرضی X شاهد رشد قیمت خواهیم بود تا جایی که این رشد در نقطه A متوقف شود. پس از آن، یک اصلاح قیمتی رخ داده و از نقطه A تا B روند نزولی خواهد شد. نقطه B در نسبت فیبوناچی 0.382 تا 0.786 خط XA قرار خواهد گرفت. پس از آن، مجددا روند صعودی آغاز و به نقطه C ختم می‌شود. این نقطه در سطح اصلاحی 1.13 تا 1.618 خط AB قرار خواهد گرفت. در آخرین قدم، روند اصلاح از سر گرفته می‌شود و نقطه D در نسبت 1.618 تا 2.24 موج BC جاخوش می‌کند. پس از نمایش نقطه D، روند صعودی قدرتمندی آغاز می‌شود که زمان مناسبی برای خرید و ورود به معامله را به شما می‌دهد.

در الگوی کوسه نزولی نیز همین قاعده (البته به صورت عکس) برقرار است.

الگوی کوسه 1

الگوی SHARK 2

سخن آخر

در این مطلب به معرفی انواع الگوهای هارمونیک در تحلیل تکنیکال پرداخیتم. برای شرکت در دوره آموزش الگوهای هارمونیک می‌توانید به صفحه دوره مراجعه کنید. شما کدام یک از تکینک‌‌های تحلیل تکنیکال را توصیه می‌کنید؟ انتخاب خود را همراه با دلیل در بخش نظرات ارسال کنید.