امروزه، امنیت اطلاعات و حفاظت از حریم خصوصی کاربران از اهمیت بسیاری برخوردار است و به یکی از اولویت‌های اساسی تبدیل شده است. در این راستا، دو پروتکل معروف HTTP و HTTPS برای انتقال اطلاعات در وب بکار می‌رود. در این مقاله از سری مقالات آموزش برنامه نویسی اندروید قصد داریم به بررسی و توضیح تفاوت http و https بپردازیم. ابتدا به طور مختصر به تعریف و عملکرد هر دو پروتکل می‌پردازیم سپس مزایا، چالش‌ها و روند اجرا و پیاده‌سازی HTTPS را شرح می‌دهیم. در نهایت، نتیجه‌گیری ارائه می‌شود که کدام پروتکل برای انتقال اطلاعات در وب امن‌تر و مناسب‌تر است.

دوره معرفی شده در ویدئو

پروتکل HTTP چیست؟

HTTP یک پروتکل ارتباطی است که برای انتقال اطلاعات از سمت کلاینت به سرور و بالعکس در وب استفاده می‌شود. این پروتکل مبتنی بر مدل درخواست و پاسخ است، به این معنی که کلاینت درخواستی را به سرور ارسال می‌کند و سرور پاسخی را ارسال می‌کند. اطلاعات ارسالی و دریافتی از طریق HTTP به صورت متنی قابل خواندن و در قالب Plain Text ارسال می‌شوند. این به این معنی است که اطلاعاتی که توسط HTTP ارسال می‌شوند، به راحتی قابل مشاهده و خواندن هستند.

پروتکل HTTPS چیست؟

HTTPS یک نسخه امن‌تر و رمزنگاری شده از پروتکل HTTP است. این پروتکل با استفاده از رمزنگاری SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security) اطلاعات را در حین انتقال محافظت می‌کند. در HTTPS، اطلاعات بین کلاینت و سرور با استفاده از رمزنگاری انتقال می‌یابند، به طوری که اشخاص غیرمجاز نمی‌توانند اطلاعات را بخوانند یا تغییر دهند. این رمزنگاری اطلاعات، امنیت و حریم خصوصی داده‌ها را تضمین می‌کند و این مهمترین تفاوت http و https است.

مزایای پروتکل HTTPS

استفاده از پروتکل HTTPS مزایای بسیاری دارد که در این بخش به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

  • حریم خصوصی و امنیت: HTTPS اطلاعات را در حین انتقال رمزنگاری کرده و از مشاهده توسط اشخاص غیرمجاز جلوگیری می‌کند.
  • ایجاد اعتماد: وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، اعتماد بیشتری را در کاربران ایجاد می‌کنند زیرا اطلاعات آنها در حین انتقال محافظت می‌شوند.
  • بهبود رتبه‌بندی در موتورهای جستجو: موتورهای جستجوی اینترنتی مانند Google از HTTPS به عنوان یکی از عوامل مهم در رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها استفاده می‌کنند.
  • تطابق با استانداردها: استفاده از HTTPS باعث تطابق وب‌سایت با استانداردهای امنیتی مربوطه می‌شود.

چالش‌ها و موارد مورد نیاز در پیاده‌سازی HTTPS

در پیاده‌سازی HTTPS چالش هایی وجود دارد که عبارتند از:

  • هزینه: تهیه گواهینامه SSL/TLS معتبر هزینه‌بر است، ولی با گزینه‌هایی مانند Let’s Encrypt، می‌توانید گواهینامه‌های رایگان را به دست آورید.
  • پشتیبانی از مرورگرها: برخی مرورگرها ممکن است به وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، اخطار دهند اگر گواهینامه آن‌ها معتبر نباشد یا از استانداردهای امنیتی پایین‌تری استفاده شود.
  • تأثیر بر عملکرد: استفاده از HTTPS ممکن است منجر به کاهش سرعت بارگیری صفحات وب شود، اما با بهینه‌سازی مناسب می‌توان این تأثیر را کاهش داد.
  • پشتیبانی از برنامه‌های قدیمی: برنامه‌ها و سیستم‌های قدیمی ممکن است به‌درستی با HTTPS سازگار نباشند و نیاز به به‌روزرسانی داشته باشند.
  • تعیین سطح امنیتی: تصمیم‌گیری در مورد استفاده از رمزنگاری به چه سطحی و با چه الگوریتم‌هایی باید انجام شود تا امنیت بهینه حفظ شود.

تفاوت http و https

پروتکل‌های http و https دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند. برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:

  • امنیت داده‌ها: از آنجا که اطلاعات در HTTPS رمزنگاری شده‌اند، این پروتکل اطمینان از امنیت و حریم خصوصی داده‌ها ارسالی فراهم می‌کند. در حالی که در HTTP، اطلاعات به صورت Plain Text ارسال می‌شوند و در معرض خطر نفوذ قرار دارند.
  • گواهینامه SSL/TLS: سرورهایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، باید دارای گواهینامه SSL/TLS معتبر باشند که اعتبار امنیت ارتباط را تضمین می‌کند. این مورد در HTTP وجود ندارد.
  • پورت مورد استفاده: HTTPS بر روی پورت 443 ارسال و دریافت اطلاعات را انجام می‌دهد، در حالی که HTTP بر روی پورت 80 این کار را انجام می‌دهد.
  • سرعت ارتباط: بر اساس رمزنگاری داده‌ها، ارتباط از طریق HTTPS ممکن است کمی کندتر از HTTP باشد، زیرا در این پروتکل فرآیند رمزنگاری و رمزگشایی داده‌ها انجام می شود.

توسعه‌ی HTTPS

یکی از مزایای استفاده از HTTPS، اطمینان از امنیت ارتباطات است. اما برای پیاده‌سازی این پروتکل، برخی مراحل و تکنیک‌ها باید دنبال شوند:

  1. گواهینامه SSL/TLS: برای استفاده از HTTPS، سرور باید یک گواهینامه SSL/TLS معتبر داشته باشد. این گواهینامه اطلاعات مربوط به سرور را تایید می‌کند و امنیت ارتباط را تضمین می‌کند.
  2. رمزنگاری داده‌ها: در HTTPS، اطلاعاتی که بین کلاینت و سرور ارسال می‌شوند، به صورت رمزنگاری شده است. این رمزنگاری از تکنیک‌های مختلفی مانند RSA و AES استفاده می‌کند.
  3. تائید هویت: هنگامی که یک کلاینت به یک سرور HTTPS متصل می‌شود، اطمینان حاصل می‌شود که به سرور صحیح متصل شده و اطلاعات خود را به محل صحیح ارسال می‌کند.
  4. توسعه‌ی امنیت سرور: برای اطمینان از امنیت ارتباطات، سرور باید به‌روز و مطمئن باشد و تنظیمات امنیتی مناسبی را داشته باشد. این شامل استفاده از پچ‌های امنیتی، محدود کردن دسترسی‌ها، و تنظیمات امنیتی دیگر است.
  5. پشتیبانی از HTTPS: برنامه‌نویسان باید از زبان‌ها و فریم‌ورک‌هایی که از HTTPS پشتیبانی می‌کنند، استفاده کنند. این شامل استفاده از کتابخانه‌هایی مانند OpenSSL، و توسعه‌ی برنامه‌هایی با استفاده از HTTPS است.

روند اجرا و پیاده‌سازی پروتکل HTTPS

برای پیاده‌سازی HTTPS، مراحلی که باید دنبال شوند عبارتند از:

روند اجرا و پیاده‌سازی پروتکل HTTPS
  1. تهیه گواهینامه SSL/TLS: یک گواهینامه SSL/TLS از یک موسسه معتبر یا خود ارائه دهنده خدمات هاستینگ تهیه کنید. این گواهینامه اطلاعات هویتی و امنیتی سرور شما را تایید می‌کند.
  2. نصب گواهینامه SSL/TLS: گواهینامه SSL/TLS بر روی سرور شما نصب می‌شود و تنظیمات مورد نیاز برای اجرای HTTPS اعمال می‌شود.
  3. پیکربندی سرور: سرور شما باید به‌طور صحیح پیکربندی شود تا از HTTPS پشتیبانی کند. این شامل تنظیمات امنیتی، محدود کردن دسترسی‌ها، و تنظیمات دیگر است.
  4. تغییر آدرس اتصال: به جای استفاده از “http://” برای آدرس وب‌سایت، از “https://” استفاده کنید. این نشان دهنده استفاده از پروتکل HTTPS است.
  5. اصلاح لینک‌ها و منابع: تمامی لینک‌ها و منابع در وب‌سایت شما باید به آدرس HTTPS تغییر یابند تا ارتباطات امنیتی تضمین شود.
  6. تست و ارزیابی: پس از پیاده‌سازی HTTPS، باید وب‌سایت را تست کرده و از صحت عملکرد و امنیت آن اطمینان حاصل کنید.

کلام پایانی

HTTP و HTTPS دو پروتکل مهم در ارتباطات وب هستند که اطلاعات بین کلاینت و سرور را منتقل می‌کنند. HTTPS به عنوان نسخه امن‌تر از HTTP، امنیت و حریم خصوصی ارتباطات را در وب ارتقا می‌دهد. با پیاده‌سازی این پروتکل، کاربران اطمینان حاصل می‌کنند که اطلاعات در حین انتقال محافظت می‌شوند و امکان دسترسی غیرمجاز به آنها وجود ندارد. در این مقاله به بررسی تفاوت http و https پرداختیم و مزایای استفاده از پروتکل HTTPS و روند اجرا و پیاده‌سازی آن را شرح دادیم. با توجه به مزایای امنیتی و اعتمادی که HTTPS ارائه می‌دهد، توصیه می‌شود که تمامی وب‌سایت‌ها از این پروتکل استفاده کنند تا امنیت کاربران را تضمین کنند و بهبود جایگاه وب‌سایت‌ها در جستجوی اینترنتی را فراهم آورند.

چنانچه هر گونه انتقاد، پیشنهاد یا سوالی درمورد تفاوت http و https دارید، در بخش دیدگا‌ها مطرح نمایید.