سال 2022 سال خوبی برای دنیای برنامه نویسی بود. جامعه برنامه نویسان جهان مانند هرسال، رشد قابل توجهی داشت و همانطور که انتظار می‌رفت، سن برنامه نویسان تازه‌کار و حرفه‌ای نیز با کاهش مواجه بود. در ادامه، به بررسی ترندهای هوش مصنوعی و برنامه نویسی در سال 2022 و ورود به سال 2023 پرداخته‌ایم. خواندن این مطلب برای افرادی که قصد یادگیری برنامه نویسی در سال 2023 را دارند، خالی از لطف نیست. شما می‌توانید با استفاده از آمار زیر، انتخاب بهتری برای یادگیری یک زبان برنامه نویسی در سال جاری داشته باشید.

محبوب ترین تکنولوژی‌های برنامه نویسی در سال گذشته بر اساس آمار سایت Stackoverflow

سایت stackoverflow ، محبوبترین سایت در بین برنامه نویسان تمام جهان است. این سایت به عنوان مرجعی برای پرسش و پاسخ و اشتراک گذاری تجربیات برنامه نویسان فعالیت می‌کند و بزرگترین انجمن برنامه نویسی است.

در استک اورفلو، هرساله یک نظرسنجی میان برنامه نویسان منتشر می‌شود. چندی بعد از برگزاری این نظرسنجی نیز اطلاعات مختلف آن منتشر می‌شود که می‌تواند نکات جالبی را نشان دهد. در ادامه، قصد داریم به تفکیک به بررسی موارد مختلف در نظرسنجی سال 2022 استک اورفلو بپردازیم.

یکی از مواردی که امسال در نظرسنجی اعمال شده، تفکیک رای دهندگان براساس مهارت و وضعیت آنها درباره برنامه نویسی است. به این ترتیب، امار در سه گروه نمایش داده می‌شوند.

• همه توسعه دهندگان
• توسعه دهندگان حرفه‌ای
• افراد در حال یادگیری برنامه نویسی

محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی در 2022

همچون ده سال گذشته، زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت (Java Script) محبوبترین و پراستفاده‌ترین زبان برنامه نویسی در جهان است. این زبان هم در بین توسعه دهندگان حرفه‌ای و هم اکثریت برنامه نویسان کاربرد دارد. اما آمار برنامه نویسان در حال یادگیری اندکی متفاوت است.

در این گروه، زبان‌های HTML/CSS رتبه اول را دارند و پس از آن، جاوا اسکریپت قرار دارد. این مورد نشان دهنده علاقه این افراد به توسعه فرانت اند است.

در کل، زبان‌های برنامه نویسی جاوا اسکریپت، HTML/CSS و پایتون، محبوبترین زبان‌های برنامه نویسی در سال 2022 بودند. البته پایتون بعد از SQL و در رتبه چهارم قرار دارد (SQL زبان پرسش ساختار یافته است!).

جهت مشاهده نتیجه رای‌گیری محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی در 2022 از دیدگاه توسعه دهنگان حرفه‌ای و افراد در حال یادگیری برنامه نویسی میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.

مشاهده نمودار

محبوب‌ترین دیتابیس در سال 2022

در بخش محبوب‌ترین دیتابیس در سال 2022، نتایج جالبی وجود دارد. توسعه دهندگان حرفه‌ای تمایل زیادی به استفاده از PostgreSQL نشان می‌دهد. به طوری که در آرای توسعه دهندگان حرفه‌ای، حدود 46.5% از این دیتابیس استفاده می‌کنند. رتبه‌های بعدی به MySQL و SQLite تعلق دارد.

اما آرای برنامه نویسان آینده، یک نکته جالب در خود دارد. حدود 31.3% از برنامه نویسان تازه‌کار، اعلام کرده‌اند که از MangoDB استفاده می‌کنند. به این صورت، این دیتابیس بعد از MySQL در رتبه دوم قرار گرفته است. رتبه سوم نیز در اختیار SQLite است.

در مجموع، همچنان MySQL پراستفاده‌ترین دیتابیس در جهان است و بعد از آن به ترتیب PostgreDB، SQLite و MangoDB قرار دارد.

جهت مشاهده نتیجه رای‌گیری محبوب‌ترین دیتابیس در سال 2022 از دیدگاه توسعه دهنگان حرفه‌ای و افراد در حال یادگیری برنامه نویسی میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.

مشاهده نمودار

پلتفرم‌های Cloud (مبتنی بر ابر)

کدنویسان حرفه‌ای استفاده از پلتفرم ابری AWS و Azune را بیشتر از دیگر پلتفرم‌ها ترجیح می‌دهد. رتبه سوم نیز به پلتفرم ابری گوگل یعنی Google Cloud تعلق دارد.

اما تفاوت جالبی در این بین وجود دارد. توسعه دهندگان در حال یادگیری، علاقمند به استفاده از پلتفرم‌های کاملا متفاوتی هستند. برای مثال، پلتفرم ابری Heroku محبوب‌ترین بستر ابری در بین این افراد است. 35% از افراد در حال یادگیری از این بستر استفاده می‌کنند که در مقابل 18% توسعه دهندگان حرفه‌ای، آمار جالبی است. پس از آن گوگل کلود قرار دارد و رتبه سوم نیز متعلق به پلتفرم Firebase است.

در مجموع، امار همه شرکت کنندگان تفاوت زیادی با نظرات توسعه دهندگان حرفه‌ای ندارد. به ترتیب AWS، Azune و Google Cloud پراستفاده‌ترین پلتفرم‌های ابری در دنیا هستند.

جهت مشاهده نتیجه رای‌گیری بهترین پلتفرم‌های Cloud (مبتنی بر ابر) از دیدگاه توسعه دهنگان حرفه‌ای و افراد در حال یادگیری برنامه نویسی میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.

مشاهده نمودار

محبوب‌ترین فریمورک‌ها و کتابخانه‌ها در 2022

فریمورک‌های مختلفی وجود دارند که هرکدام مزایا و معایب خودشان را دارند. در بین توسعه دهندگان حرفه‌ای، Node.js با 46.3%، ری اکت با 44.3% و جی کوئری با 29.2 درصد، پراستفاده‌ترین فریمورک‌های فرانت اند و بک اند هستند.

در بین افرادی که در حال یادگیری برنامه نویسی هستند نیز Node.js با 52.85% محبوب‌ترین فریمورک است. پس از آن نیز ری اکت با 42.8 درصد در رتبه دوم و فریمورک Express  نیز با 25.7% در رتبه سوم قرار دارد.

در مجموع، نتایج این بخش نیز شباهت زیادی به آرای ثبت شده توسط توسعه دهندگان دارد. رتبه اول تا سوم محبوب‌ترین فریمورک‌ها و کتابخانه‌های زبان‌های برنامه نویسی در سال 2022 به ترتیب به نود جی اس، ری اکت و جی کوئری تعلق دارد.

جهت مشاهده نتیجه رای‌گیری محبوب‌ترین فریمورک‌ها و کتابخانه‌ها در 2022 از دیدگاه توسعه دهنگان حرفه‌ای و افراد در حال یادگیری برنامه نویسی میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.

مشاهده نمودار

بررسی کمپانی ترند OpenAI در فیلد هوش مصنوعی

یکی از شرکت‌هایی که این روزها زیاد اسم آنها را می‌شنویم، شرکت OpenAI است. شرکت اوپن ای‌آی را می‌توان پیشروترین شرکت در زمینه توسعه هوش مصنوعی کنترل شده دانست. این شرکت در سال 2015 تاسیس شده؛ اما مردم اولین بار در سال 2019 متوجه حضور آن شدند. در این سال، شرکت OpenAI یکی از محصولات خود به نام GPT-2 را منتشر کرد که می‌توانست با یک کلیک، مقالاتی کاملا شبیه به مقالات انسان تولید کند. البته افرادی که اخبار فناوری را بیشتر دنبال می‌کنند، می‌دانند که OpenAI از همان بدو تاسیس، سروصدای زیادی کرده بود.

حال بگذارید به بحث اصلی برگردیم. از سال 2019 که اولین محصول رونمایی شد تا الان که در حال نگارش این مطلب هستیم، این شرکت تعداد محدودی از محصولات خود را منتشر کرده است. OpenAI دارای دو محصول از ترندهای هوش مصنوعی است. ChatGPT و ِDALL-E 2!

این دو ربات، هرکدام انقلابی در زمینه هوش مصنوعی هستند. به عقیده برخی از کارشناسان، این هوش مصنوعی ممکن است خطرناک باشد و جهت تولید اطلاعات نادرست و انتشار آن در ابعاد بالا باشد. در ادامه به بررسی این دو ترند هوش مصنوعی می‌پردازیم و نتیجه می‌گیریم که آیا آنها خطرناک هستند یا نه؟

معرفی ChatGPT و مکانیزم ترنسفورمرها

هوش مصنوعی ChatGPT یا GPT 2.5، یکی از محصولات ترند هوش مصنوعی این روزها است که توسط شرکت OpenAI توسعه و در اواخر سال 2022 منتشر شده است. این ربات درواقع یک چت‌بات (ChatBot) است که به می‌تواند مباحث و جملات کاربران را درک کرده و به آنها پاسخ‌های منطقی و صحیح دهد. همچنین این ربات توانایی درک مباحث برنامه نویسی، فیزیک، ریاضی و… را دارد.

این ربات می‌تواند با استفاده از دیتابیس قدرتمند خود و همچنین یادگیری مداومش، به سوالات مختلف پاسخ دهد. برای مثال می‌توانید از او درباره روش‌های اندازه گیری سطح آب دریا بپرسید؛ یا حتی قطعه کدی به او بدهید و از او بخواهید که آن را بهبود ببخشد. همه این موارد را ChatGPT به عنوان یک هوش مصنوعی می‌تواند انجام دهد.

البته این ترند هوش مصنوعی، مزایا و مشکلاتی دارد که در آینده می‌توانند بهبود پیدا کنند. در ادامه به صورت خلاصه به این موارد پرداخته شده است.

در صفحه‌ای از سایت OpenAI، به محدودیت‌ها و مشکلات این ربات اشاره شده است و این شرکت ادعا کرده که به مرور زمان، این مشکلات را برطرف خواهد کرد.

مکانیزم ترنسفورمرها چیست؟

ترانسفورمر، یکی از مدل‌های دیپ لرنینگ یا یادگیری عمیق است که از مکانیزم توجه به خود استفاده می‌کند. این مکانیزم به هوش مصنوعی اجازه می‌دهد که اهمیت هربخش از داده ورودی را پردازش و اندازه گیری کند. ترانسفورمر بیشتر در زمینه پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing) یا به اختصار NLP مورداستفاده قرار می‌گیرد.

به زبان ساده‌تر، ترنسفورمرها نوعی شبکه معماری عصبی هستند که در یادگیری عمیق کاربرد دارند. از این معماری برای حل مشکلاتی نظیر تبدیل ورودی‌های متوالی به خروجی‌های متوالی در سیستم‌ها و برنامه‌های یادگیری عمیق استفاده می‌شود. GPT-3 که مخفف عبارت third-generation Generative Pre-trained Transformer یا نسل سوم ترنسفورماتور از پیش آموزش دیده مولد، نسل سوم این مدل یادگیری ماشین است. این مدل که توسط شرکت OpenAI توسعه داده شده، تنها به مقدار اندکی ورودی نیاز دارد که بتواند حجم بزرگی از متون پیچیده و مرتبط به ورودی را تولید کند. درست مانند ChatGPT!

البته این مورد را درنظر داشته باشید که هوش مصنوعی ChatGPT مبتنی بر GPT 2.5 است؛ بنابراین GPT3 نسخه بعدی آن است که مطمئنا قابلیت‌ها و توانایی بهتری در انجام وظائف دارد.

معرفی DALL-E 2 و تسک Text to Image

DALL-E 2 یکی دیگر از محصولات ترند هوش مصنوعی در سال 2022 و 2023 است. این هوش مصنوعی قادر است متون و توضیحات متنی را از کاربر دریافت کرده و با تجزیه و تحلیل آن، یک تصویر بسازد. هوش مصنوعی نظیر DALL-E 2، درواقع یک مدل یادگیری ماشین هستند که با دریافت یک توصیف زبان طبیعی، تصویری مطابق با آن می‌سازند.

این هوش مصنوعی قادر به تبدیل متن به تصویر (Text to Image) است. این یعنی پس از ثبت نام در این ربات، می‌توانید متون موردنظر خود را وارد کنید تا ربات تصاویری مربوط به آن را ساخته و به شما نمایش دهد. خبر خوب، این است که تصاویر ساخته شده در این هوش مصنوعی، کاملا متعلق به شما هستند. شما می‌توانید این تصاویر را برای دوستان و مخاطبین خود در شبکه‌های اجتماعی ارسال کنید. همچنین می‌توانید بدون نگرانی درباره حق نشر این تصاویر، آنها را در پلتفرم‌هایی نظیر اینستاگرام، تیک تاک، یوتیوب و… منتشر کنید.

مولد تبدیل متن به تصویر DALL-E 2 از دو شبکه عصبی استفاده می‌کنند. این شبکه‌های عصبی، تصاویر را با توجه به متن ورودی تولید می‌کنند. همچنین قضاوت می‌کنند که خروجی چقدر واقعی به نظر می‌رسد تا آن را به کاربر نشان دهند.

فیلد پردازش زبان‌های طبیعی NLP

پردازش زبان طبیعی یا به اختصار NLP (Natural Language Processing) یکی از روش‌های درک زبان انسانی برای رایانه‌ها است. پردازش زبان طبیعی یکی از شاخه‌های سخت و به شدت زیبای هوش مصنوعی است و به کامپیوترها در درک زبان انسان‌ها و نحوه استفاده از آنها کمک می‌کند. سال 2022 یک سال خوب برای این حوزه بود؛ زیرا افراد زیادی با آن اشنا شدند و احتمالا برنامه نویسان زیادی، به فعالیت در این حوزه ترغیب شده‌اند. می‌توان امیدوار بود در سال‌های آینده، تعداد توسعه دهندگان و فعالان در این حوزه افزایش پیدا کند.

معرفی سایت Hugging Face

سایت hugging face درواقع انجمن توسعه دهندگان هوش مصنوعی در جهان است. در این انجمن افراد زیادی مشغول به فعالیت هستند. این انجمن تعدادی ابزار و کتابخانه مربوط به شاخه‌های مختلف هوش مصنوعی نظیر NLP و CV را توسعه و به صورت متن باز دراختیار کاربران قرار داده است. در صورتی که علاقمند به فعالیت در این زمینه هستید، می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

تمام آموزش‌های موردنیاز نیز در صفحه Course قابل دسترسی هستند.

کتابخانه Trasformers در پایتون

کتابخانه Transformer زبان برنامه نویسی پایتون، یکی از کتابخانه‌های پیشرفته پایتون است که در برنامه نویسی هوش مصنوعی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کتابخانه در زمینه NLP کاربرد زیادی دارد و امکان دسترسی به آن در سایت Hugging Face وجود دارد. برای آموزش نصب و استفاده از این کتابخانه در زبان پایتون، می‌توانید به صفحه مربوطه در این سایت مراجعه کنید.

جمع‌بندی

ترندهای هوش مصنوعی سال 2022 بخش زیادی از اخبار حوزه تکنولوژی؛ خصوصا چند ماه اخیر را تشکیل داده‌اند. حال باید منتشر ماند و دید در آینده، این ابزارها چقدر به انسان‌ها کمک می‌کنند. به نظر می‌رسد در آینده‌ای نزدیک، باید شاهد استفاده گسترده از هوش مصنوعی به عنوان دستیار شخصی یا حتی مدیر برنامه‌ها باشیم.

نظر شما درباره ترندهای هوش مصنوعی چیست؟ به نظر شما آینده این حوزه روشن است یا ممکن است در سال‌های آینده با روی کار آمدن تکنولوژی‌های جدیدتر، به فراموشی سپرده شود؟